MARIAN VAN WEERT
/ opdrachten
PLANT MEMORIES
Dit 'Plant Art Tableau' voor Jelleke & Rob toont planten uit de vele landen waar ze hebben gewoond en gewerkt.
Rob groeide op tussen de rubberbomen op de plantage van zijn grootvader in Indonesië. Tijdens zijn studie in Wageningen werd Rob verliefd op Jelleke en samen werkten en woonden ze in verschillende landen.
In elk land hadden ze een favoriete plant zoals Vanille, Jacarande, Oleander, Kruidnagel en de prachtige Perzische Slaapboom.
Met de lijst favoriete planten die Jelleke stuurde dook ik in gedigitaliseerde herbaria en vond prachtige gedroogde exemplaren. Deze heb ik overgezet op aluminium en zorgvuldig in een tableau verwerkt een dat nu boven hun bank hangt en hen herinnert aan al die mooie landen waar ze graag samen werkten en leefden.
Na de installatie van het tableau schreef Jelleke: “Het is prachtig om het tableau hier te hebben hangen. Het maakt de kamer completer en we voelen ons er mee verbonden, dank je”
JAN BRANDES
Ineke en Peter woonden vier jaar in Oeganda. Daarvoor werkten ze geruime tijd samen met mensen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika.
Ineke richt zich op de ontwikkeling van plantaardige voedselketens. In zowel Oeganda als Nederland is ze mede-oprichter en eigenaar van @FIBERFOODS, waar ze zich bezighoudt met de productie en introductie van onder andere gedroogde jackfruit als vleesvervanger.
Geïnspireerd door hun ervaringen in het buitenland en hun passie voor voedselketens kozen zij voor een tableau van Jan Brandes (1743–1808). Brandes arriveerde in 1778 als predikant voor de VOC op Java, het huidige Indonesië. Na het verlies van zijn vrouw vond hij troost in het tekenen van de taferelen en planten die hij dagelijks zag. Zijn gedetailleerde illustraties zijn uniek, omdat ze een zeldzaam visueel verslag bieden van het koloniale leven en de biodiversiteit van de 18e eeuw in Indonesië, Sri Lanka en Zuid-Afrika, waar hij enkele jaren met zijn zoon woonde.
In de tijd van Brandes ontstonden voedselketens tussen Indonesië, Sri Lanka, Zuid-Afrika en Nederland, vaak onder zware druk, zonder oog voor het milieu en met gebruik van tot slaaf gemaakte mensen. Ineke werkt aan duurzame voedselketens, waarbij milieubelasting wordt geminimaliseerd en eerlijke arbeidsvoorwaarden en een eerlijk loon voor alle betrokkenen centraal staan.
Brandes voelde zich ongemakkelijk bij de VOC-mentaliteit, zijn werk past dan ook goed bij Ineke en Peter aan de muur.
ISATIS TINCTORIA
In de middeleeuwen werd textiel gekleurd met plantaardige verfstoffen. In Europa gebruikte men wede (Isatis tinctoria) voor blauw, meekrap (Rubia tinctorum) voor rood en wouw (Reseda luteola) voor geel.
Het hertogdom Gulick was een van de belangrijkste productiegebieden in Nederland voor de blauwe kleurstof indigo, die we nu vooral kennen van spijkerbroeken. Dit voormalige hertogdom grensde destijds aan het Gelderse Roermond, de thuisbasis van Marita en Chris van Ecological Textiles. Toen zij ontdekten dat hun regio een rijke geschiedenis had in de productie van wede, raakten ze geïnspireerd om deze plant opnieuw te introduceren.
Vandaag de dag verbouwen ze een kleine hoeveelheid wede en wordt een deel van hun ecologische stoffen ermee geverfd. Zo herstellen ze een eeuwenoude traditie, op een manier die duurzamer is dan verven met synthetische kleurstoffen.
Marita vroeg mij om een tableau van wede te maken voor haar man Chris. Beiden zijn gefascineerd door deze bijzondere plant en de intense blauwe kleurstof die erin schuilt. Voor dit kunstwerk verdiepte ik mij in verschillende herbaria van Naturalis. Het tableau bestaat uit gedroogde wede-exemplaren die jaren geleden in Frankrijk, Corsica, Zweden en Duitsland zijn verzameld. De oudste wede in het tableau dateert uit 1859, inmiddels 164 jaar geleden.